نخستین محموله وارداتی از هند به مقصد افغانستان وارد چابهار شد
 

دنیای اقتصاد: دو بال تجاری برای هند و افغانستان از مسیر چابهار فعال شد. اوایل اسفندماه سال گذشته نخستین محموله صادراتی از آفغانستان به مقصد هند صادر شد. این صادرات از طریق بندر چابهار صورت گرفت. حال  آخرین اخبارحکایت از آن دارد که نخستین محموله وارداتی از هند به مقصد افغانستان، وارد چابهار شده و از این بندر به این کشور صادر می شود.



«خان جان الکوزی» معاون اتاق تجارت افغانستان دیروز اعلام کرد: «امروز (روز دوشنبه) روز مهمی برای اقتصاد افغانستان است، چرا که علاوه بر صادرات از بندر چابهار، واردات نیز آغاز شده است.» در واقع ماموریت اصلی منطقه بندر چابهار ترانزیت است. ایران، هند و افغانستان بیش از دو سال پیش توافق نامه ای تحت عنوان «موافقت نامه چابهار» امضا کردند. این توافق نامه راهبردی به منظور تاسیس دالان حمل و نقل و گذربین المللی به امضا رسید و مقرر شد بندر چابهار به مرکز منطقه ای ترانزیت، انرژی و تجارت تبدیل شود. توسعه این بندر برای کشورهای هند، افغانستان، آسیای میانه و بسیاری از کشورهای اروپایی اهمیت زیادی دارد؛ چرا که موقعیت جغرافیایی بندر چابهار یکی از بهترین مسیرهای ترانزیتی را فراهم می آورد. منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار در اردیبهشت 1370 براساس مصوبه هیات وزیران با تعیین 14 هزارهکتار از اراضی شرق خلیج چابهار به عنوان منطقه آزاد هویت پیدا کرد و در واقع در مجاورت شهرستان چابهار و در حاشیه دریای عمان شکل گرفت. بررسی موقعیت جغرافیایی منطقه آزاد چابهار نشان می دهد این منطقه به وسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشورهای آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند متصل می شود. علاوه براین، اتصال مستقیم به آبهای آزاد و قرار داشتن در خارج از خلیج فارس آسیب پذیری این منطقه را در مواقع بروز بحران کاهش می دهد و موقعیت راهبردی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشورهای آسیای میانه و سایر کشورهای جهان فراهم می آورد. امروز مراجع بین المللی به ویژه سازمان ملل هم به این نکته اذعان دارند که چابهار یکی از مهم ترین راه های کریدور حمل و نقل جهانی که پیش بینی کرده اند، 2 کریدور از ایران می گذرد و چابهار نقطه عبور جنوبی ترین کریدور شرقی - غربی جهان به حساب می آید؛ این کریدور از «دروازه ابریشم» در چین آغاز می شود. امروز چابهار به دلیل موقعیت راهبردی که نزدیک ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان،ترکمنستان،ازبکستان،قرقیزستان و قزاقستان) به آبهای آزاد است، اهمیت فراوانی دارد و تامین زیرساخت ها با رویکرد کوتاه، میان و بلند مدت می تواند هرچه بیشتر جایگاه این منطقه را برای ایران، کشورهای منطقه و جهان راهبردی سازد. درحال حاضر نیز شرایط مناسب برای سرمایه گذاری در این بندر مهیا شده و شرکت های داخلی و خارجی می توانند از فرصت جدید استفاده کنند. توافق نامه سه جانبه ایران، هند و افغانستان، عملا نقشه ژئوپلیتیک جنوب آسیا را تعییر خواهد داد؛به ویژه با معاف شدن بندر چابهار از دور جدید تحریم های بین المللی علیه ایران، این فضا برای کشور فراهم می شود تا جذب سرمایه گذاری خارجی را در این منطقه افزایش دهد.
 

پنجم اسفند ماه سال گذشته، نخستین محموله صادراتی افغانستان با حضور سفرای ایران و هند و رئیس جمهور افغانستان، به چابهار ارسال شد. این محموله 750 تنی شامل سنگ «تالک» ، «ماش» و میوه خشک بود که از شهر زرنج مرکز استان نیمروز به چابهار و از آنجا به هند انتقال یافت. حال نخستین محموله 500 تنی برنج وارداتی  از هند، وارد بندر چابهار ایران شده و رار است به مقصد افغانستان، این بندر را ترک کند. مسیر چابهار به دلیل نزدیکی مسافت با افغانستان، نزد تجار و بازرگانان این کشور، اهمیت ویژه ای یافته است. تجار افغانستانی نیز توسعه روابط تجاری میان ایران و افغانستان را به نفع دو کشور می دانند وخواهان تسریع در توسعه بندر چابهار هستند. افغانستان، ایران و هند در سوم خردادماه سال 1395 توافق نامه  استفاده از این بندر را در تهران امضا کردند که اکنون به مرحله اجرایی رسیده است. همچنین رئیس جمهوری افغانستان میزان صادرات این کشور برای سال 1398 را دو میلیارد دلارهدف گذاری کرده است که بخشی از آن از مسیر چابهار خواهد بود.
 

عبدالرحیم کردی، مدیر عامل سازمان منطقه آزاد تجاری و صنعتی چابهار در خصوص ظرفیت های جاده ای این منطقه چنین توضیح می دهد:جاده های منطقه چابهار ظرفیت جابجایی 2 میلیون تن بار در سال را دارد و با اجرای طرح های توسعه تا 8 میلیون تن قابلیت افزایش خواهد داشت. خط آهن هم در بهترین حالت قابلیت حمل 2 تا 2.5 میلیون تن بار را در سال پاسخگو است و این موضوع مورد توجه است. اکنون چابهار امکان پهلوگیری کشتی های 100 هزار تنی را دارد و پیش بینی شده در مرحله دوم، ظرفیت تخلیه و بارگیری این بندر به 20 میلیون تن برسد و در مرحله پنجم یا پایانی این ظرفیت به 80 میلیون تن خواهد رسید. بر اساس گزارش «ایرنا»، کردی عنوان می کند: چابهار به عنوان هاب منطقه هم از نظر تامین مواد اولیه و هم صادرات محصول نهایی جایگاه ممتازی دارد که باید مدیریت شود. کشورهای آسیای میانه نیاز جدی به تامین نیازهای خود از این منطقه دارند؛ بنابراین تخلیه و بارگیری، فاکتور مهم و کلیدی است و ضرورت دارد ابزارهای لازم برای تسهیل این مهم به کار گرفته شود. چابهار در منطقه رقیب ندارد و مهم ترین نکته در حقیقت بازار است که 700 تا 800 میلیون نفر را با خود همراه دارد. به گفته او، توسعه 2 صنعت بزرگ پتروشیمی و فولاد که اولی 18 سایت برای فعالیتشان پیش بینی شده و دومی فولاد مکران با ظرفیت 1.6میلیون تن است، در حال اجراست. در ارتباط با توسعه زیرساخت های چابهار توضیح می دهد: افتتاح مرحله نخست بندر شهید بهشتی در سال گذشته به رونق اقبال به چابهار نقش مهمی داشته است. البته توسعه در حوزه بندری، به صورت لحظه ای نیست و پس از تکمیل زیرساخت، بستر پاسخگویی به نیازمندی ها و قابلیت های مورد انتظار فراهم می شود و کار پیش خواهد رفت. او در خصوص فرودگاه بین المللی چابهار توضیح داد: فرودگاهی که در این منطقه ساخته می شود، مشخصه بین المللی دارد و اکنون با مجری طراحی و ساخت مدت زمان دوساله پیش بینی شده است. رئیس سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار اضافه کرد: فرودگاه بین المللی در حقیقت به منزله نماد توسعه باید بالاترین استانداردهای روز را داشته باشد و پس از بهربرداری، امکان توسعه بخشیدن به آن هم فراهم می شود.


منبع: دنیای اقتصاد