کارنامه دو ساله رفع تعهد ارزی صادر کنندگان منتشر شد.داده های اعلامی نشان می دهد از فروردین 97 تا فروردین 99 در مجموع 21 هزار و 254 واحد اعم از تولیدی و غیر تولیدی صادرات انجام داده اند که رقم صادرات آنها 57/1 میلیارد یورو بوده و جمع تعهدات ارزی انها 51/3 میلیارد یورو ثبت شده که از این عدد 35 میلیارد یورو به چرخه اقتصادی کشور بازگشته است .

آخرین آمار بازگشت ارز صادراتی آن دسته از صادرکنندگان که صد در صد رفع تعهد کرده اند ،اعلام شد .این آمار حکایت از افزایش 15 درصدی تعداد صادر کنندگان با ایفای 100درصدی تعهدات ارزی در شهریور ماه امسال نسبت به تیر ماه دارد.در واقع 2 هزار و 371صادر کننده با صادرات 17 میلیارد یورو به چرخه اقتصادی کشور بازگردانده اند .بازگشت ارز حاصل از صادرات به یک مساله عمومی تبدیل شده و دیگر مختص جامعه تجار و دولتمردان نیست چرا که مسوولان ذی ربط بخشی از گرانی قیمت ارز را به عدم بازگشت ارزهای صادراتی گره زده اند و از آنجا که نرخ ارز افزایش آن برای آحاد مردم مساله ای مهم است ،میزان بازگشت ارز صادراتی نیز در راس توجه همگان قرار گرفته است .از این رو گزارشی مفصل از بازگشت ارزهای صادراتی تا پایان مرداد امسال نیز از سوی سازمان توسعه تجارت منتشر شده که در نوشتار پیش رو بخش های مهمی از آن عنوان شده است . این گزارش میزان بازگشت ارز حاصل از صادارت فروردین 97 تا فروردین 99 را بررسی کرده است .میزان رفع تعهد ارزی صادرکنندگانی که طی این مدت صادرات انجام داده اند ،تا پایان مردادماه در این گزارش منعکس شده است .این گزارش نشان می دهد 21 هزار و 254 صادر کننده طی بازه زمانی مذکور ،صادرات انجام داده اند و میزبان بازگشت ارز آنها به 35 میلیارد یورو می رسد .این در حالی است که میزان تعهد آنها 51/3میلیارد یورو بوده و میزان صادراتشان 57/1میلیارد یورو برآورد شده است .

همچنین گزارش پیش رو میزان بازگشت ارز صادراتی واحدهای تولیدی و غیر تولیدی را نیز به صورت مجزا بررسی کرده است .این بررسی ها نشان می دهد تعداد واحدهای غیر دولتی بیش از دو برابر واحدهای تولیدی است ولی میزان ارزی آنها پایین است .به گونه ای که از 12/5میلیارد یورو تعهد ارزی ،تنها 2/4میلیارد یورو توسط این گروه به کشور برگشته است.براساس آنچه در این گزارش آمده،تنها 3هزار و 882صادر کننده غیر تولیدی دارای کارت بازرگانی بوده اند و ما بقی از طرقی همچون مرز نشینی و پیله وری نسبت به صادرات مبادرت ورزیده اند .اما ارزش صادرات این گروه (فاقد کارت بازرگانی)تنها 1/7میلیارد یورو برآورد شده است.

گزارش از سوی سازمان توسعه تجارت منتشر شده که وضعیت کلی ایفای تعهد ارزی صادرکنندگان را به زبان آمار، اعلام کرده است .براساس این گزارش ،میزان ایفای تعهد ارزی صادر کنندگان تا پایان مرداد نشان می دهد 21هزار و 254واحد اعم از تولیدی و غیر تولیدی که 31فروردین 97 تا 31فروردین 99صادرات داشته اند طی مدت مذکور صادراتی معادل 57/1میلیارد یورو انجام داده اند و جمع تعهدات آنها 51/3میلیارد یورو بوده است.میزان بازگشت ارز آنها نیز به 35 میلیارد یورو تا پایان مرداد ماه امسال می رسد .

از 21هزار و 254صادر کننده ،6هزار و 894واحد تولیدی و 14هزار و 360واحد غیر تولیدی بوده اند.میزان صادرات واحدهای تولیدی 43/1 میلیارد یورو بوده که 38/8 میلیارد یورو تعهد ارزی داشته و از میزان ،32/6میالیارد یورو ارز به کشور برگردانده اند .

همچنین 14هزار و 360واحد غیر تولیدی در این بازه زمانی صادراتی معادل 14 میلیارد یورو داشتند.میزان تعهد ارزی آنها 12/5 میلیارد یورو بوده که تنها 2/4میلیارد یورو ارز به کشور برگردانده اند . سهم واحدهای تولیدی از مانده تعهدات 38 درصد و این سهم برای واحدهای غیر تولیدی 62 درصد است .

تعداد واحدهای تولیدی که تا پایان مرداد ماه امسال نسبت به بازگشت صددرصد ارز خود اقدام کرده اند ،1685واحد بوده که میزان صادرات آنها در مدت زمان مذکور ،15.5 میلیارد یورو برآورد شده است . این تعداد واحد تولیدی 13/9 میلیارد یورو تعهد ارزی داده اند و توانسته اند صدردرصد ارز خود را (13/9ملیارد یورو )به کشور بازگردانند .

این گزارش می افزاید :تعداد واحدهای تولیدی که بین 71تا 99درصد رفع تعهد ارزی کرده اند ،در پایان مرداد 1501واحد بوده که میزان صادرات آنها 19/9میلیارد یورو ارزیابی شده است .میزان تعهد ارزی این تعداد از صادر کنندگان 18میلیارد یورو بوده و میزان بازگشت ارز صادراتی آنها 15/9میلیارد یورو رقم خورده است .در نتیجه مانده تعهدات این گروه از واحدهای تولیدی 2/1میلیارد یورو بوده است .

همچنین صورت وضعیتت آن گروه از واحدهای تولیدی که بین 31 تا 70درصد تعهد ارزی خود را تا پایان مرداد ایفا کرده اند نشان می دهد 913واحد در این گروه جای گرفته اند که صادراتی معادل 5/3میلیارد یورو داشته اند .میزان تعهد ارزی این گروه از صادرکنندگان 4/7میلیارد یورو بوده که از میزان 2/7میلیارد یورو ارز به کشور بازگشته و در نتیجه مانده تعهدات آنها 2میلیارد یورو براورد می شود.

براساس این گزارش ،437 واحد تولیدی بین یک تا 30درصد تا انتهای مرداد رفع تعهد ارزی کرده اند . میزان صادرات این واحدها 900میلیون یورو و میزان تعهد ارز یآنها 800میلیون یورو بوده است . میزان بازگشت ارز صادراتی این گروه 100میلیون یورو بوده و مانده تعهدات آنها به 700میلیون یورو می رسد .

همچنین 2385واحد تولدی -صادراتی با تعهد 1/5میلیارد یورویی ایفای تعهد ارزی صفر درصدی را در کارنامه عملکرد خود ثبت کرده اند .این گزارش عنوان می کند : این موضوع مربوط به فروش ریالی صادرکنندگان به عراق و افغانستان و صادرات از محل ورود موقت است که لازم است.

با اجرای سیاست های کاربردی،ضمن تسریع در بازگشت ارز حاصل از صادرات این گروه ،در خصوص تامین ارز مورد نیاز واحدهای تولیدی،صادراتی جهت واردات مواد اولیه،قطعات و تجهیزات مورد نیاز تولید،از محل صادرات تمهیدات مقتضی در نظر گرفته شود .

براساس گزارش مذکور ،664واحد غیر تولیدی به صورت صد در صد تعهدات ارزی خود را تا پایان مرداد ایفا کرده اند.این واحدها صادراتی معادل 1/1میلیارد یورو داشته اند و میزان تعهد ارزی آنها یک میلیارد یورو بوده که به صورت صد در صد به کشور بازگشته است.

آن دسته از واحدهای غیر تولیدی که تواسته اند بین 71 تا 99درصد تا پایان مرداد ماه امسال رفع تعهد کنند تعداد 395 واحد است که صادراتی به ارزش یک میلیارد یورو داشته اند .میزان تعهد ارزی این گروه از صادر کنندگان 900میلیون یورو بوده و میزان بازگشت ارز آنها تا پایان مرداد ماه به 800میلیون یورو رسیده است .مانده تعهدات این گروه از صادر کنندگان 100میلیون یورو برآورد می شود.

همچنین 349 واحد غیر تولیدی بین 31 تا 70 درصد رفع تعهد ارزی کرده اند .میزان صادرات این گروه یک میلیارد یورو است .میزان تعهد ارزی آنها نیز 900میلیون یورو بوده که 500میلیون یورو ارز را به کشور بازگردانده اند و مانده تعهدات آنها حدود 500میلیون یورو است.براساس این گزارش 328واحد غیر تولیدی که صادراتی معادل 2/4 میلیارد یورو داشتند،بین یک تا 30درصد رفع تعهد کرده اند .از این رو میزان ارزهای بازگشته به کشور از جانب این گروه 200میلیون یورو بوده و مانده تعهدات آنها 2/2 میلیارد یورو برآورد می شود .

بخشی از صادر کنندگانی که هیچ ارزی به کشور بازنگردانده نیز در این گروه قرار دارند .براساس ارزیابی های صورت گرفته بخشی از این گروه صادر کننده از روش هایی همچون مرز نشینی و پیله وری نسبت به امر صادرات مبادرت ورزیده اند .

این گزارش عنوان می کند که از مجموع 21 هزار و 254صادر کننده در بازه زمانی فروردین 97تا انتهای فروردین 99،10هزار و 382 واحد دارای کارت بازرگانی بوده که از این تعداد ،6554واحد تولیدی -صادراتی و 3882واحد غیر تولیدی بوده اند .

میزان صادرات کارت های بازرگانی 55/4 میلیارد یورو بوده و میزان تعهد ارزی آنها  نیز 49/8میلیارد یورو رقم خورده است .بازگشت ارز حاصل از صادرات کارت های بازرگانی 35میلیارد یورو برآورد می شود .البته بررسی های سازمان توسعه تجارت نشان می دهد هر چند فاقد این کارت های بازرگانی از نظر تعداد ،51درصد صادر کنندگان را تشکیل می دهند ولی فقط 0.2 درصد از بازگشت ارز و حدود 5 درصد از صادرات 1/7 میلیارد یورو مربوط به این گروه بوده که آن هم اغلب مربوط به مبادلات مرز نشینی و پیله وری است .

در عین حال سازمان توسعه تجارت درخصوص آن دسته از صادرکنندگانی که به صورت صد در صد رفع تعهد ارزی کرده اند ،جدید ترین آمار خود را ارائه داد .احسان قمری مدیر کل دفتر توسعه خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت ایران در گفت و گو با اکسپورتنا از افزایش 15 درصدی تعداد صادرکنندگان با ایفای 100درصدی تعهدات ارزی در شهریور ماه امسال نسبت به تیر ماه خبر داد و گفت:2 هزار و 371صادر کننده با صادرات 17میلیارد یورویی ،15/3یورو به چرخه اقتصادی کشور بازگردانده اند .او افزود :این گروه 29 درصد کل صادرات مشمول تعهدات ارزی و ایفای تعهدات ارزی را به خود اختصاص داده اند.این در حالی است که بر اساس گزارش تیر ماه 1399،این دسته از صادر کنندگان با صادرات 14/2میلیارد یورو نسبت به بازگشت ارز 12/7میلیارد یورویی اقدام کرده اند که از نظر میزان صادرات و ایفای تعهدات ارزی در شهریور ماه از رشد 20درصدی برخوردار بوده اند .مدیر کل دفتر توسعه خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت ایران گفت:با وجود درج صادرات فروردین و اردیبهشت در گزارش شهریور ماه،تعداد صادر کنندگانی که به ایفای تعهدات ارزی خود عمل نکرده اند ،کاهش یافته که این موضوع ناشی از فعالیت کمیته اقدام ارزی در سازمان توسعه تجارت ایران و سازمان های صنعت،معدن و تجارت استان ها است .