معاون اول به یک وزیر و دو رئیس کل اولتیماتوم 24 ساعته داد

فرمان تخلیه انبار گمرک

دنیای اقتصاد:معاون اول رئیس جمهور در جلسه بررسی مسائل و مشکلات صادرات و واردات کشور، فرصتی 24 ساعته برای وزیر صنعت، معدن و تجارت، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس کل گمرک تعیین کرد تا با ارائه پیشنهاد ها و راهکارهای اجرایی، امکان تعیین تکلیف کالاهای رسوبی در گمرک را فراهم کنند. برآورد مسئولان دولتی حاکی از این است که به رغم مشوق های دولتی همچنان حدود 30 درصد رسوب کالا در انبارهای گمرک وجود دارد که باید به سرعت تصمیمات لازم برای حل موانع پیش رو و ترخیص این کالاها در دستور کار متولیان قرار گیرد. ارزیابی ها نشان می دهد که «مشکلات تخصیص ارز به کالاها از طریق سامانه نیما»، «اعلام فهرست سیاه برخی اقلام و ممنوعیت ورود آنها»، «الزام برخی واردکنندگان به پرداخت مابه التفاوت ارزی برای ترخیص کالا» و «طولانی شدن تعیین تکلیف واردات کالاهای در گمرکات بدون انتقال ارز» چهار عامل اصلی رسوب کالا در گمرک با اجرای سیاست های جدید ارزی است. از سوی دیگر، عدم تعیین تکلیف کالاهای قاچاق در انبارهای گمرک نیز از دیگر معضلاتی است که اسحاق جهانگیری به آن اشاره کرده است. بر این اساس، مطابق دستور معاون اول رئیس جمهور باید با برنامه ریزی وزارت امور اقتصادی و دارایی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا، وضعیت این کالاها در انبارها نیز مشخص شود.


رسوب کالاهای وارداتی در گمرکات کشور موجب شد تا معاون اول رئیس جمهور با هدف تعیین تکلیف این کالاها، به وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزی و گمرک 24 ساعت فرصت دهد تا پیشنهاد ها و راهکارهای خود را برای برون رفت از این وضعیت ارائه دهند تا در اولین جلسه هیات وزیران مطرح و مصوبه آن تصویب شود. برآوردهای دولتمردان نشان می دهد که حدود 30 درصد رسوب کالا در انبارهای گمرک وجود دارد. بخشی از کالاهای رسوب شده مربوط به کالاهایی است که در لیست سیاه واردات قرار گرفته اند و واردات این کالاها همچنان ممنوع است. از سوی دیگر کالاهایی که هنوز در مورد پرداخت مابه التفاوت ارزی تعیین تکلیف نشده اند و کالاهایی که باید بدون انتقال ارز وارد کشور شوندنیز دو گروه دیگر کالاهای رسوب شده را تشکیل داده اند. همچنین عدم تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی هم در تاخیر ترخیص کالاهای موجود در گمرکات تاثیرگذار است. روز گذشته، معاون اول رئیس جمهور با همراهی رئیس کل گمرک، وزرای صنعت، معدن و تجارت، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رئیس کل بانک مرکزی، سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی، استاندارد تهران و رئیس سازمان ملی استاندارد از انبارهای گمرک تهران بازدید کرد.


اسحاق جهانگیری پس از این بازدید در جلسه بررسی مسائل و مشکلات صادرات و واردات کشور بر ضرورت تلاش جدی در جهت سرعت بخشیدن به رویه های گمرکی و بهبود جریان ترخیص کالا تاکید کرد. در این نشست، رئیس کل گمرک نیز گزارشی از نحوه ترخیص کالا و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد ارائه داد. آنچه از صحبت های مطرح شده در این نشست بر می آید، یکی از مهم ترین مشکلاتی که تجار با آن مواجه هستند، واردات بدون انتقال ارز است. در این راستا وزرای صنعت، معدن و تجارت، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رئیس کل گمرک ایران اعتقاد دارند که سیاست تعیین منشا ارز در شرایط تحریم ها به دلیل به دلیل برقرار نبودن روابط بانکی، نمی تواند اهداف مورد نظر را محقق کند و بهتر است اجرای آن به زمان دیگری موکول شود. اما بانک مرکزی با این دیدگاه مخالف بوده و بر این باور است که نمی توان در این شرایط، ورود و خروج ارز را مدیریت کرد چراکه با این ابزار می توان ارز حاصل صادرات را برای واردات کالا بهتر مدیریت کرد. از سوی دیگر آنچه از صحبت های رئیس کل گمرک ایران بر می آید، در حال حاضر واردات کالاهای اساسی به خوبی در حال انجام است اما بخشی از کالاها به دلیل مشکلاتی که در تخصیص ارز وجود دارد و همچنین قرار گرفتن در فهرست ممنوعه، در گمرکات مانده اند. در این باره نیز بانک مرکزی اعلام کرده که مشکلی با تخصیص ارز برای کالاهای اساسی و دارو و تجهیزات پزشکی ندارد. اما تخصیص ارز برای تمام کالاها به جز این اقلام، باید مدیریت شود و نباید تقاضا بیشتر از منابع ارزی باشد.

جهانگیری دو ماموریت داد

در این بازدید اسحاق جهانگیری با بیان اینکه بخش خصوصی انتظار دارد با توجه به شرایط دشوار پیش روی کشور، موانع فرا روی ترخیص کالا برطرف شود، اظهار امیدواری کرد با تصمیمات اتخاذ شده از سوی دولت شاهد سرعت بخشیدن به روند رو به رشد ترخیص کالا از گمرک باشیم. جهانگیری همچنین با اشاره به فضاسازیهای منفی علیه بازرگانان و بخش خصوصی کشور تصریح کرد: حساب کسانی که به دنبال سوء استفاده هستند و به نام بخش خصوصی فعالیت می کنند از بخش خصوصی واقعی و سالم جدا است و باید با آنها برخورد شود. وی ادامه داد: بخش خصوصی واقعی کشور سربازان خط مقدم جنگ اقتصادی پیش رو هستند که باید از آنها حمایت کنیم و اجازه ندهیم عملکرد نادرست برخی افراد سوء استفاده گر، موجب بدنامی بخش خصوصی خوشنام کشور شود.

معاون اول رئیس جمهور همچنین اظهار کرد: گمرک انصافا در سال های اخیر تغییر و تحولات مثبتی را ایجاد کرده و تسهیلات مناسبی برای صادرکنندگان و واردکنندگان کشور فراهم آورده است. در شرایط جدید پیش رو نیز دست اندرکاران گمرک همراهی مثبت و سازنده ای از خود نشان داده اند که البته از مدیران واقعی انتظار می رود که در اینگونه مواقع ریسک پذیری داشته باشند و تصمیمات سریع اتخاذ کنند. معاون اول رئیس جمهور افزود: مدیران نبایدبا این نگرانی که ممکن است تصمیم امروز آنها در آینده زمینه بازخواست و پاسخگویی از آنها را فراهم کند، از ریسک پذیری و تصمیمات سریع خود داری کنند؛ چراکه نمی توان نسبت به وضعیت مردم بی تفاوت بود و حل مشکلات مردم نیازمند تصمیمات به موقع و ریسک پذیر است. وی در ادامه با اشاره به بازدید خود از انبارهای گمرک تهران و وفور کالا در این انبارها، گفت: خوشبختانه حجم قابل توجهی از کالاها نسبت به سال گذشته در انبارهای گمرکات کشور وجود دارد و این یعنی با محدودیت واردات کالا به کشور رو به رو نیستیم.

جهانگیری اضافه کرد: میزان واردات کالا در سال 97 نسبت به سال گذشته اگر بیشتر نشده باشد کمتر نیست و اگر در برخی کالاها میزان واردات کاهش یافته به دلیل تصمیمات و صلاحدید دولت بوده است. معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اینکه در دو ماه اخیر بخش قابل توجهی از کالاها در انبارهای گمرک مانده است، به تصمیمات اخیر دولت برای حل مشکلات ترخیص کالا اشاره و خاطر نشان کرد: با تصمیمات اتخاذ شده بسیاری از موانع  و مشکلات پیش روی ترخیص کالا برطرف شده و روند ترخیص کالا روال عادی خود را طی می کند. وی افزود: البته با وجود تصمیمات و راهکارهای اتخاذ شده، هنوز حدود 30 درصد رسوب کالا در انبارهای گمرک وجود دارد که باید به سرعت تصمیمات لازم برای حل موانع پیش رو و ترخیص این کالاها اتخاذ شود. جهانگیری با اشاره به اینکه برخی کالاها که برای واردات آنها ثبت سفارش انجام شده و هم اکنون در انتظار تخصیص ارز از سامانه نیما هستند از رئیس کل بانک مرکزی خواست پیشنهاد و برنامه ای برای حل مشکلات این گونه کالاها که اغلب کالاهای مورد نیاز و ضروری هستند تدوین کند تا در روند ترخیص این گونه کالاها تسریع شود.

معاون اول رئیس جمهور همچنین بر لزوم تعیین تکلیف وضعیت کالاهای قاچاق که در انبار های گمرکات توقیف شده اند، تاکید کرد و افزود: این گونه کالا فضای انبارهای کشور را اشغال کرده اند که باید با برنامه ریزی و تدابیر وزارت امور اقتصادی و دارایی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هرچه سریع تر تعیین تکلیف شوند. وی از گمرک جمهوری اسلامی ایران و سایر دستگاه های مرتبط با واردات کالا به ویژه سازمان ملی استاندارد خواست شرایط سهولت ترخیص کالا را فراهم کنند و در شرایط فعلی کشور اجازه ندهند که روال اداری و بروکراسی، ترخیص به موقع کالاها به خصوص اقلامی را که با سلامت و نیازهای ضروری مردم سروکار دارند با مشکل مواجه کند. در این جلسه رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران گزارشی از مسائل و مشکلات پیش روی ترخیص کالاها ارائه کرد. فرود عسگری گفت: در حال حاضر به طور میانگین روزانه 4 هزار و 700 کامیون کالا از گمرکات کشور ترخیص می شود. وی با تاکید بر اینکه به دنبال رفع رسوب کالا در گمرکات کشور  و تسهیل در ترخیص این کالاها هستیم بیان کرد: بر اساس یکی از تصمیمات، کالاهایی که تا آخر مرداد وارد گمرک شده اند مجاز خواهند بود با ثبت سفارش یک ماهه ترخیص شوند و در این زمینه وزارت صنعت موظف شده است سامانه ثبت سفارش را باز کند و این مشکل به زودی برطرف خواهد شد.

وی یکی دیگر از مشکلات واردکنندگان را بحث تخصیص و تامین در شبکه بانکی اعلام کرد و گفت: با مجوزی که صادر شد، واحدهای تولید مجاز خواهند بود تا 70 درصد کالاهای واحدهای خود را بدون تخصیص و تامین در بانک از گمرک خارج کنند و 30 درصد باقی مانده، پس از اعلام کد 14 رقمی بانک ترخیص شود. عسگری افزود: در خصوص تغییر اولویت ها و گرفتاری هایی که این مساله برای برخی واردکنندگان ایجاد کرده است نیز مقرر شد رئیس کل بانک مرکزی به همراه وزیر صنعت، معدن و تجارت حداکثر تا امشب (شنبه شب) تصمیمی بگیرند تا کالا از گمرکات پس از اجرایی شدن مصوبات اخیر دولت را مثبت ارزیابی کرد و گفت: در حال حاضر فهرست کالاهای مشمول معافیت از پرداخت مابه التفاوت به 3 هزار و 637 قلم رسیده و با تصمیماتی که وزارت صنعت،معدن و تجارت خواهد گرفت به زودی برخی دیگر از کالاها نیز به این فهرست اضافه خواهند شد.

رئیس کل گمرک با بیان اینکه در حال حاضر به طور میانگین روزانه 4 هزار و 700 کامیون و در برخی روزها تا6 هزار کامیون کالا از گمرکات کشور ترخیص می شوند، گفت: پیش از این روند خروج کالا از گمرک تهران به زیر 60 کامیون در روزرسیده است. بر اساس آمارهای رئیس کل گمرک ایران، واردات کالاهای اساسی از سال گذشته وضعیت بهتری دارد به گونه ای که واردات ذرت با رشد 26 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل و واردات دانه های روغنی با رشد 28 درصدی رو به رو بوده است. همچنین عمده ترین اقلام وارداتی در 6 ماه منتهی به شهریور شامل قطعات منفصله خودرو، برنج و لوبیای سویا است. عسگری همچنین بخشی از کالاهای موجود در انبارهای ورودی را مربوط به کالاهای ترانزیتی دانست و مهلت ماندگاری کالا در انبار گمرک را سه ماه اعلام کرد و گفت که البته این مدت زمان با ابلاغیه جدید به گمرکات دوماه است و تا یک ماه دیگر نیز قابل تمدید است. اما واردکنندگانی که محموله های خود را از مناطق ویژه اقتصادی یا مناطق آزاد وارد می کنند، مدت زمان ماندگاری کالایشان در انبارها بر اساس قراردادشان با آن مناطق تعیین می شود و از این قوانین سرزمین اصلی پیروی نمی کنند. چراکه قانون انبارداری آنها متفاوت است.

به گفته وی بخشی از کالاهای رسوب شده متعلق به کالاهایی است که واردات آنها ممنوع شده است. از طرف دیگر واردات بدون انتقال ارز نیز مشکلاتی را ایجاد کرده که موجب اعتراض تجار شده است. از طرف دیگر واردات بدون انتقال ارز نیز مشکلاتی را ایجاد کرده که موجب اعتراض تجار شده است. عدم تخصیص ارز هم مشکل دیگری است که موجب شده تعدادی کالا در گمرک باقی بماند. هر چند معافیت از پرداخت ما به التفاوت ارزی شامل برخی مواد اولیه کارخانه ها شده است اما تعداد دیگری از کالاهای ساخته شده در گمرکات موجود است که باید ما به التفاوت پرداخت کنند. از این رو رئیس کل گمرک ایران اعلام کرد که بخشی از کالاهای رسوب شده مربوط به همین گروه و مشکلات مربوط به اولویت بندی گروه های کالایی است. از طرفی گمرک ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت بر این باورند که تصمیمات تجاری در خصوص واردات کالا بهتر است بر اساس افزایش یا کاهش تعرفه باشد. چراکه برخی از کالاهایی که در حال حاضر ورود انها ممنوع است، اگرچه کالاهای مصرفی است اما در برخی صنایع کالاهای واسطه ای محسوب می شود و به همین دلیل نیز مشکلاتی در تولید برخی کالاها ایجاد شده است.

محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این نشست به این نکته اشاره کرد که سیاست واردات بدون انتقال ارز در شرایطی اتخاذ شده که تحریم وجود نداشت. اما با توجه به اینکه در حال حاضر به دلیل وجود تحریم ها، روابط بانکی نیز دچارمشکل شده، این سیاست نوعی خود تحریمی است. بنابراین لازم است اجرای آن به تعویق بیفتد. در عین حال، رئیس کل بانک مرکزی اعتقاد دارد که این سیاست حتما باید اجرایی شود تا بتوان ورود و خروج ارز را مدیریت کرد. یکی از مشکلاتی که چندی پیش نیز در جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران مطرح شد مربوط به مشکلات فعالان حوزه دارو و تجهیزات پزشکی بود. در این خصوص عنوان شد که برخی از مواد مورد نیاز دارو یا مکمل تولید آنها در اولویت دو کالایی و در صف تخصیص ارز قرار گرفته اند و از این رو حتی با تسهیل در ترخیص مواد اولیه تولید، عملا تولید دارو با مشکل مواجه می شود و باید تمام مواد مورد نیاز دارو در گروه دو کالایی تعریف شود. فعالان این حوزه درخواست کردند تا تمامی کالاهای مورد نیاز دارو اعم از مواد اولیه و مکمل، در اولویت دو کالایی قرار بگیرند. اما در صف تخصیص ارز نایستند و بانک مرکزی با همان نرخ بازار دوم، ارز مورد نیاز آنها به طور مستقیم تامین کند. در این نشست، بانک مرکزی در این باره اعلام آمادگی کرد.


منبع: دنیای اقتصاد