پازل نجات شهر ها از سیلاب

پازل نجات شهر ها از سیلاب 

دنیای اقتصاد : « مونسون » هنوز چتر فراخش را از فراز ایران و کشور های همسایه جمع نکرده است . سامانه بارشی مونسون طی چند روز اخیر، در بخش هایی از ایران و کشورهایی همچون پاکستان، افغانستان و امارات و کشورهای حوزه خلیج فارس فعال شده است . 
این سامانه بارشی که پیش از این در هند فعال بوده از روز یکشنبه گذشته باعث افزایش قابل توجه حجم بارندگی ها در اغلب نقاط جنوب شرق ایران شد تا جایی که در استان های سیستان و بلوچستان، کرمان و فارس و هرمزگان باعث جاری شدن سیلاب در برخی مناطق و خسارات بسیاری به این مناطق شد . این سامانه از بامداد روز پنج شنبه با ورود به استان تهران و سه استان دیگر تا لحظه انتشار این گزارش موجب مرگ بیش از 34 تن و مفقود شدن 20 نفر شده است . به گفته پیرحسین کولیوند، رئیس جمعیت هلال احمر در حال حاظر 18 استان کشور از جمله استان های سیستان و بلوچستان، اصفهان، کهکیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری، کرمان، یزد، فارس، بوشهر، سمنان، البرز، قزوین، قم، تهران، زنجان، گیلان، مازندران، گلستان و شمال خراسان شمالی، هرمزگان و خوزستان، گرفتار سیلاب هستند . در همین حال بنا بر اعلام رئیس سازمان امداد و نجات ایران مسیل در مجموع 18 استان، 100 شهر و 300 روستا را در نوردیده است .
در همین حال سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برای سه روز آینده با توجه به پیش بینی بارش شدید باران و احتمال جاری شدن سیل آماده باش اعلام کرده است . از سوی دیگر برای سیستان و بلوچستان، کرمان، فارس، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان هشدار قرمز سازمان هواشناسی صادر شده است . سازمان هواشناسی همچنین از تداوم و گسترش بارش های موسمی در کشور خبر داده و در خصوصبارش های سیل آسا در 26 استان هشدار صادر کرده است . بر اساس گزارش ها این وضعیت تا روز دوشنبه ادامه خواهد داشت . در این بین استان تهران متحمل خسارت های جانی و مالی بسیاری خصوصا در منطقه امام زاده داوود، فیروزکوه، دماوند، رودهن و پاکدشت شده است. بنابر اعلام محسن منصوری، استاندار تهران، در جریان سیلاب فیروزکوه ( روستای زرین دشت، مزداران و آتشان ) 10 نفر جان خود را از دست دادند، 12 نفر مصدوم و 16 نفر مفقود شدند . به گفته استاندار تهران فیروزکوه به دلیل رانش کوه بیشترین خسارت را داشته است . این فقط استان تهران نیست که از روز پنج شنبه گرفتار سیلاب شده است . 
استان های سیستان و بلوچستان، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری، کرمان، یزد، فارس، بوشهر،سمنان،البرز، قزوین، قم، تهران، زنجان، گیلان، مازندران، گلستان و شمال خراسان شمالی، هرمزگان و خوزستان نیز طی دو روز گذشته به شدت از باران های تابستانی کشور آسیب دیده اند . براساس گزارش ها بارش شدید باران و جاری شدن سیل بامداد روز جمعه در استان یزد موجب آبگرفتگی شدید معابر شهری، مسدود شدن برخی راه های مواصلاتی، تخلیه برخی روستا ها، تخلیه بافت تاریخی شهر یزد و بروز خسارت به تاسیسات زیربنایی این استان و تخریب 8 خانه در زردین شد . تا آنجا که احمد وحیدی، وزیر کشور برای بازدید از مناطق سیل زده راهی این استان شد . بارش باران های موسمی سبب طغیان رودخانه مزایجان در بوانات فارس نیز شده است . 
در استان اصفهان نیز 6 روستا تخلیه کامل شده است . فعالیت سامانه بارشی مونسون در سیستان و بلوچستان نیز تداوم دارد و این در حالی است که تاکنون رکورد های بارندگی در شهرهای مختلف این استان شکسته شده است . همچنین به گفته محمدرضا فلاح نژاد، مدیرکل مدیریت بحران استانداری البرز وقوع سیلاب در طالقان سبب تخریب 2 پل در این شهرستان شده است . از سوی دیگر متروی شهرهای اصفهان و شیراز به دلیل سیل روز گذشته تعطیل شد . به گفته کارشناسان عدم لایروبی و گابیون بندی حریم رودخانه ها، خشکسالی و عدم پوشش گیاهی مناسب و خاک خشک، موجب جاری شدن سیلاب در شهر ها شده است . 
جریان موسمی هند ( indian monsoon current ) یک جریان اقیانوسی فصلی است که در مناطق گرمسیری شمال اقیانوس هند وجود دارد . در واقع مونسون از اختلاف دمای زمین و دریا به وجود می آید . در حقیقت مونسون از واژه عربی « موسوم » به معنای فصل می آید . پدیده مونسون در تابستان روی اقیانوس هند تشکیل می شود و طی آن، جریان هوای بلند شده از روی منطقه شبه قاره در محیطی کم، منبسط شده و تبدیل به رطوبت و باران می شود . این پدیده در سال جاری به دلیل اثرات خلیج فارس و همچنین وجود ارتفاعات در ایران تقویت شده است . این تجربه یک بار دیگر در 4 مرداد ماه سال 1366 تکرار شد و منطقه تجریش دستخوش آثار ناشی از سیل مونسونی شد . 

دستور رئیس جمهور به استانداران 

اما به دنبال این پدیده آب و هوایی، روز گذشته ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری با توجه به بارش های پیش رو و احتمال سرریز شدن سدها و آب بندها، استانداران سراسر کشور و دستگاه های مرتبط را موظف کرد اقدامات و تدابیر لازم را برای پیشگیری از بروز خسارات در دستور کار قرار دهند . رئیس جمهور همچنین از استاندار تهران خواست تا کلیه امکانات امدادی اعم از هلال احمر، شهرداری و ستاد مدیریت بحران را برای تسریع در عملیات امداد و نجات و نیز تمهید پیش بینی های لازم برای پیشگیری از حوادث مشابه به سیل در امام زاده داوود (ع) بسیج کند . همچنین معاون اول رئیس جمهور از ارائه گزارش بازدید خود از مناطق سیل زده به جلسه هیات دولت خبر داد و گفت : گزارشی از برآورد خسارات سیل در جلسه روز یکشنبه هیات وزیران ارائه خواهد شد تا تصمیمات لازم برای جبران خسارات اتخاذ شود . 
به گزارش « ایرنا »، محمد مخبر در جریان بازدید میدانی و هوایی از مناطق سیل زده فیروزکوه اظهار کرد : باید تدابیر و تمهیداتی برای پیشگیری از بروز خسارت در حوادث طبیعی اندیشیده شود تا شاهد آسیب و صدمات ناشی از این گونه حوادث نباشیم . وی با اشاره به اینکه کارشناسان در حال بررسی میزان خسارات هستند، افزود : برآورد و گزارش میزان خسارت باید تکمیل و نهایی شود و با توجه به اینکه شماری از ساکنین منطقه مفقود هستند، هنوز تعداد دقیق جان باختگان نیز مشخص نیست . معاون اول رئیس جمهور با تاکید بر اینکه دولت مصمم است به قید فوریت مشکلات و مسائل پیش روی امداد رسانی مرتفع شود، تصریح کرد : به دلیل مسدود بودن جاده ها، موانعی بر سر راه امدادرسانی وجود داشت که خوشبختانه با بسیج امکانات این موانع در حال برطرف شدن است . وی از نیروهای امدادی به خاطر کمک و امدادرسانی به موقع قدردانی کرد و گفت : انصافا همه گروه های امدادی و نیروهای امداد و نجات از ابتدای وقوع سیل پای کار بودند و برای کمک به سیل زدگان تلاش کردند . 

منبع : دنیای اقتصاد