تقاضای ارزهای خارجی رکورد زد

تیغ دولبه تضعیف یوآن

دنیای اقتصاد: پس از آنکه ارزش یوآن در برابر دلار به پایین ترین سطح در 15 ماه اخیر رسید، بانک مرکزی چین برای نجات یوان از سقوط بیشتر وارد عمل شد. رنمینبی در معاملات چند هفته گذشته به طور کم سابقه ای نزول پر نوسانی را تجربه می کرد تا آنجا که نرخ برابری دلار به یوآن سقف 15 ماهه 6/89 را به ثبت رساند.


همزمان، شاخص های بازار سهام چین نیز درگیر سیکل نزولی شده بودند که در نهایت به اقداماتی از سوی بانک چین برای پیشگیری از تضعیف بیشتر یوان و شاخص های سهام منتهی شد. عامل دیگری که سیاست گذاری جدید بانک مرکزی چین را تسریع کرد، بروز نگرانی های گسترده از تداوم این وضعیت بود. علاوه بر ریسک ارزش دارایی های سرمایه گذاران فعال در بازارهای داخلی، کارشناسان اقتصادی نیز هشدارهای خود را درخصوص تضعیف شدید ارزش رنمینبی مطرح کردند.«گلدمن ساکس»، بانک مرکزی چین را به دستکاری تعمدی ارزش یوآن برای کاستن از تبعات جنگ تجاری با امریکا متهم کرد. تضعیف نرخ ارز برای چینی ها مانند ایستادن بر لبه تیغ است. از یک جهت این سیاست به سود صادرکنندگان چینی و افزایش رقابت پذیری آنها تمام خواهد شد؛ اما از سوی دیگر برای واردکنندگان و نرخ تورم ریسک آفرین است. هر چند تلاش مقامات چینی برای تضعیف یوآن در برابر دلار فواید دیگری مانند تحمیل فشار بر آمریکا در جنگ اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد؛ با این حال، تداوم چنین وضعیتی در بلند مدت برای چین هزینه زیادی به بار خواهد آورد. همچنین تداوم سقوط ارزش رنمینبی پیامدهای منفی زیادی بر روند جهانی شدن چین خواهد گذاشت؛ چرا که اتهام دستکاری نرخ ارز، یکی از اقدامات ممنوعه در فضای تجارت جهانی منصفانه به شمار می رود و تجارت عادلانه یکی از اصول لازم در راستای جهانی شدن است.

اعمال مجدد نرخ پشتوانه ارزی

بانک مرکزی چین در ادامه سری جدید اقدامات پولی خود برای مقابله با کاهش بیشتر ارزش یوآن، نرخ ذخیره ارزی الزامی را افزایش داد. بر اساس تصمیم جدید سیاست گذاران پولی، نرخ ذخیره برای بانک های تجاری فعال در بازار ارز و صرافی ها از صفر درصد به 20 درصد افزایش یافت. مقررات جدید با فوریت از روز گذشته به اجرا درآمد. نرخ 20 درصدی برای نخستین مرتبه در ماه اکتبر سال 2015 میلادی اعمال شده بود؛ در ست زمانی که یوآن شرایط مشابهی با هفته های اخیر را تجربه می کرد. نرخ ذخیره الزامی بیشتر متوجه بانک های فعال در بازار ارز که عمدتا به معاملات فردایی دلار می پردازند خواهد شد. در واقع هزینه ای که با افزایش نرخ پشتوانه بر بانک ها تحمیل شده، از سوی آنها به سرمایه گذاران و متقاضیان منتقل می شود. به این ترتیب ، هزینه سفته بازی در بازار ارز نیز بیشتر خواهد شد و در نتیجه بخشی از نوسانات ارزی محو می شود. براساس داده های مرکز پژوهشی گروه «فایننشال تایمز» (پروژه محرمانه چین)، تقاضا برای ذخیره ارزهای خارجی در میان خانوار چینی، شاهد رشد کم سابقه ای است که از سال 2016 میلادی تکرار نشده بود. نتیجه بررسی این پژوهشکده از رشد تقاضا میان خانوار چینی که بیش از 10 درصد سبد پس انداز خود را به ارزهای خارجی اختصاص داده اند تا سطح 55 درصدی حکایت دارد.

واکنش مقامات چینی به اخرین تهدید ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه بر 200 میلیارد دلار کالای وارداتی از این کشور، پیشنهاد اعمال تعرفه متقابل بر 60 میلیارد دلار دیگر از کالاهای وارداتی آمریکا بود. همزمان با تهدید جدید واشنگتن، رنمینبی وارد کانال کاهشی شد. نزول شاخص ارزی چین (CFETS) از تداوم تضعیف یوآن در کوتاه مدت حکایت داشت و بر همین اساس بانک چین برای اجتناب از بازگشت بحران سال 2015 میلادی، به مداخله در بازار مشغول شد.

ذخایر ارزی برای تعادل بازار

زمان زیادی از بحرانی که با تضعیف رنمینبی در سال 2014 و 2016 میلادی شکل گرفت و مشکلات مالی و ارزی زیادی را برای اقتصاد اژدهای زرد در پی داشت، نگذشته است. در این دوره، بانک مرکزی برای پیشگیری از نزول افسار گسیخته یوآن به طور مستقیم مداخله کرد و با ارز پاشی واسطه ای سعی در بازگرداندن تعادل به بازار ارز کرد. در این دوره، بانک مرکزی بالغ بر 1000 میلیارد دلار از ذخایر خود را به فروش رساند تا با این هزینه گزاف تعادل در بازار مشاهده شود. در واقع، نزول غیر نرمال ارزش یوآن همواره با خروج سرمایه همراه شده بود. هر قدر شدت تضعیف بیشتر شود، حجم سرمایه خروجی نیز بیشتر خواهد شد. حالا که رنمینبی نزول شدیدی را پشت سر گذاشته است، بانک چین سعی می کند با مداخله به هنگام از تکرار افت هزار میلیارد دلاری ذخایر بانکی اش جلوگیری کند.





منبع: دنیای اقتصاد